Co z kredytem hipotecznym po rozwodzie? Jakie rozwiązania mają byli małżonkowie?

Najważniejsze informacje w skrócie:

  • Po rozwodzie wobec banku nadal odpowiadacie solidarnie aż do aneksu ze zwolnieniem lub do całkowitej spłaty i listu mazalnego.
  • Kolejność działań: najpierw zgoda banku na przejęcie długu albo sprzedaż z promesą, następnie notariusz i wnioski do księgi wieczystej.
  • Próg zdolności: cel DTI ≤ 35–40% po przejęciu; opóźnienia > 30 dni obniżają ocenę obu osób w BIK.
  • Plan awaryjny: przy odmowie banku: dodatkowy współkredytobiorca, nadpłata i wydłużenie okresu, refinansowanie, albo sprzedaż.
  • Dziś zrób: pobierz z banku zaświadczenie o saldzie, policz DTI, zarezerwuj spotkanie o przejęciu długu i przygotuj komplet dokumentów.

Po rozwodzie bank nadal traktuje obie osoby jako dłużników solidarnych, dopóki nie podpisze aneksu z przejęciem długu przez jedną stronę albo dopóki kredyt nie zostanie spłacony w całości. Zmiana właściciela w księdze wieczystej nie usuwa hipoteki; zabezpieczenie trwa do listu mazalnego. Zastanawiasz się, czy wybrać przejęcie, sprzedaż, czy najem i wspólną spłatę oraz co zrobić w razie odmowy banku?

KREDYTY HIPOTECZNE

Słowniczek kluczowych pojęć
Solidarność dłużników: wierzyciel może żądać całości świadczenia od dowolnego współdłużnika; zapłata jednego zwalnia drugiego tylko wobec banku.
List mazalny: pisemna zgoda banku na wykreślenie hipoteki po spłacie; bez niego hipoteka pozostaje w księdze wieczystej.
Przejęcie długu (intercesja prywatywna): formalna zmiana dłużnika za zgodą banku, zwykle w drodze aneksu do umowy.
DTI (Debt-To-Income): relacja rat do dochodu netto; orientacyjny cel po przejęciu kredytu: ≤ 35–40%.

Co dzieje się z kredytem po rozwodzie i kto odpowiada za raty?

Po rozwodzie wobec banku nadal odpowiadacie solidarnie do czasu aneksu ze zwolnieniem jednej strony lub całkowitej spłaty kredytu i listu mazalnego.

Jeśli podpisaliście umowę we dwoje, bank egzekwuje pełną spłatę od dowolnego współkredytobiorcy. Twoje ustalenia z byłym małżonkiem nie wiążą wierzyciela. Przykład: rata 3 000 zł, brak wpłaty przez 2 miesiące, wpis w BIK trafia do obu. Dług sprzed ślubu jednej osoby pozostaje jej zobowiązaniem, chyba że dołączenie drugiej nastąpiło aneksem. Hipoteka zabezpiecza wierzytelność, dlatego zmiana właściciela nie eliminuje odpowiedzialności wobec banku. Wniosek: pierwszy ruch wykonujesz w banku, a nie w sądzie.

Jakie scenariusze masz po rozwodzie: przejęcie, sprzedaż, najem i wspólna spłata?

Przejęcie kredytu wymaga pełnej oceny zdolności i czystej historii BIK. Sprzedaż z całkowitą spłatą zamyka zobowiązanie i kończy hipotekę po liście mazalnym. Najem i wspólna spłata działa przejściowo, gdy czynsz pokrywa ratę, a rozliczenia są jasne. Przykład: saldo 420 000 zł, cena 520 000 zł, koszty 20 000 zł → zostaje 80 000 zł do podziału. Czynsz 2 700 zł, rata 3 000 zł → dopłata 300 zł i obowiązkowa umowa rozliczeń, aby uniknąć sporów i negatywnych wpisów w BIK.

OpcjaWarunekCzasRyzyko
Przejęcie kredytuDTI ≤ 35–40%, czysty BIK1–4 tygodniOdmowa banku
Sprzedaż i spłataCena ≥ saldo + koszty2–8 tygodniRyzyko czasu/wyceny
Najem i wspólna spłataCzynsz ≈ rata1–2 tygodniSpory i wpisy w BIK
Wskazówka: Ustaw cel DTI ≤ 35–40%. Jeśli wynik przekracza 40%, rozważ nadpłatę kapitału, dodatkowego współkredytobiorcę lub wydłużenie okresu kredytowania.

Jak uzyskać zwolnienie z długu i co zrobić, gdy bank odmawia? Twój plan B i C

Zwolnienie z długu następuje po pisemnej zgodzie banku i zwykle po aneksie zmieniającym strony umowy. Bank ocenia dochody, stabilność, DTI, BIK i zabezpieczenie. Jeśli dostajesz odmowę, zastosuj sekwencję działań.

Plan B – negocjacje z Twoim bankiem:

  • Dodatkowy współkredytobiorca lub poręczenie (np. rodzic, nowy partner).
  • Nadpłata kapitału, aby obniżyć ratę i DTI; dopiero potem ponowna analiza.
  • Wydłużenie okresu kredytowania w ramach zasad produktu, aby obniżyć ratę.
Plan C – zmiana strategii:

  • Refinansowanie w innym banku – trudniejsze przy jednym kredytobiorcy, ale możliwe przy dobrej zdolności i historii.
  • Sprzedaż nieruchomości i spłata salda – ostateczność, gdy zdolność jest niewystarczająca.
  • Wynajem długoterminowy jako pomost, z jasnym podziałem kosztów, funduszem na remonty i procedurą windykacji czynszu.
Ostrzeżenie: Jeśli ugoda nie działa, wniosek o zniesienie współwłasności i sprzedaż przez sąd porządkuje sprawę; brak decyzji pogłębia ryzyko wpisów w BIK u obu stron.

Jak wygląda aneks, nowacja oraz cesje po rozwodzie i jakie dokumenty przygotować?

Aneks zmienia strony umowy i zakres odpowiedzialności, czasem także parametry spłaty. Nowacja wygasza stare zobowiązanie i tworzy nowe; stosowana rzadziej. Po zmianie właściciela i stron zaktualizuj cesję polisy mieszkaniowej oraz uposażonych w polisach na życie. Kolejność: decyzja banku → aneks/akt → wnioski do KW → polisy i cesje. Standardowy komplet: wniosek o zmianę stron, dokumenty dochodowe, odpis KW, polisy i cesje, wyrok/ugoda; przy sprzedaży dodatkowo zaświadczenie o saldzie i promesa wykreślenia hipoteki. Orientacyjnie: analiza banku 1–4 tygodni, wpisy KW 2–8 tygodni.

Czy podział majątku u notariusza usuwa obowiązek spłaty i jak działa hipoteka?

Własność i wierzytelność to dwa porządki: podział dotyczy własności, a hipoteka zabezpiecza dług aż do listu mazalnego.

Podział majątku reguluje, komu przypadnie mieszkanie, jednak hipoteka trwa do wykreślenia na podstawie zgody banku. Zmiana właściciela nie ogranicza praw wierzyciela do egzekucji z nieruchomości. Przy dodatkowych zabezpieczeniach, jak pełnomocnictwo do rachunku czy cesja wynagrodzenia, bank może wymagać ich odnowienia po zmianie stron. Zachowaj porządek: decyzja banku, akt notarialny, wnioski do KW, aktualizacja polis i cesji.

Ugoda notarialna czy podział sądowy: „Złote Klauzule” do postanowienia

Ugoda notarialna przyspiesza porozumienie, a podział sądowy porządkuje je w razie konfliktu. Żadne z nich nie zwalnia automatycznie z długu wobec banku. Umieść w dokumencie precyzyjne postanowienia, które ułatwią ścieżkę bankową.

Umieść w dokumencie precyzyjne postanowienia, które stanowią mapę drogową dla Was i dla banku, eliminując ryzyko przyszłych nieporozumień.

Klauzula o przejęciu długu: „Strony zgodnie postanawiają, iż [Imię i Nazwisko] zobowiązuje się do złożenia w banku [Nazwa Banku] w terminie 14 dni od dnia podpisania niniejszego aktu kompletnego wniosku o przejęcie długu z tytułu umowy kredytu hipotecznego nr [Nr Umowy].”
Klauzula na wypadek odmowy: „W przypadku uzyskania prawomocnej decyzji odmownej z banku […], Strony zobowiązują się do wystawienia nieruchomości na sprzedaż w terminie 30 dni od otrzymania decyzji i do dokonania czynności niezbędnych do jej zbycia po cenie nie niższej niż [Kwota] zł.”
Klauzula o ratach do czasu aneksu: „Do czasu podpisania aneksu zwalniającego [Imię i Nazwisko] z długu, Strony ponoszą koszt raty kredytu w częściach równych, płatnych do [Dzień] każdego miesiąca na rachunek [Nr Rachunku].”

Jak rozwód wpływa na zdolność, BIK i ubezpieczenia oraz jak zbudować nowy budżet?

Jedna pensja przy tej samej racie zwiększa DTI i ryzyko płynności. Ocenę przy przejęciu przejdziesz jak nowy wnioskodawca. Każde opóźnienie na wspólnym kredycie trafia do BIK obu osób. Zaktualizuj cesję polisy mieszkaniowej i uposażonych w polisach na życie. Mini kalkulacja: rata 3 000 zł, dochód netto 7 000 zł, koszty 3 200 zł → pozostaje 800 zł. Nadpłata 50 000 zł może obniżyć ratę do ok. 2 650 zł i DTI do ok. 38%. Utrzymuj terminowość przez kolejne miesiące przed złożeniem wniosku o przejęcie.

Wskazówka: Zbuduj bufor gotówkowy na 3–6 rat i przedstaw go analitykowi – poprawia ocenę stabilności po przejęciu.

Jak rozliczyć wkład, dopłaty i nakłady oraz jakie koszty i podatki uwzględnić?

Rozliczenia majątkowe: wkład własny ze wspólnego majątku, spłacony kapitał w małżeństwie i nakłady z majątku osobistego dokumentujesz wyciągami i fakturami. Przykład: wkład 120 000 zł, spłacony kapitał 80 000 zł, wartość 600 000 zł, saldo 420 000 zł → czysta wartość 180 000 zł do podziału, dalej korygujesz o nakłady osobiste.

PCC przy zniesieniu współwłasności ze spłatą: należny w określonych przypadkach – skonsultuj stawkę i podstawę opodatkowania z notariuszem na etapie planowania.
PIT przy sprzedaży: sprzedaż przed upływem 5 lat od nabycia co do zasady podlega opodatkowaniu; istnieje ulga mieszkaniowa przy wydatkowaniu na własne cele mieszkaniowe.
Koszty okołotransakcyjne – checklist: opłata za aneks w banku, taksa notarialna, opłaty sądowe do KW, operat szacunkowy, opłata za zaświadczenie o saldzie, ubezpieczenia i cesje.

Plan działania krok po kroku: od wyroku do finalnych wpisów w KW

Ustal strategię: przejęcie, sprzedaż, czy najem i wspólna spłata. Zbierz dokumenty i policz DTI. Złóż wniosek w banku: przejęcie długu albo sprzedaż z promesą wykreślenia hipoteki. Po decyzji podpisz aneks lub akt, złóż wnioski do KW i zaktualizuj polisy oraz cesje. Rekomendacja warunkowa: gdy jedna strona ma stabilną zdolność i czystą historię – przejęcie; gdy brak zdolności lub konflikt – sprzedaż i zamknięcie kredytu.

Checklista – krok po kroku

  1. Pobierz z banku zaświadczenie o saldzie i listę dokumentów.
  2. Policz DTI i rezerwę płynności; cel: rata ≤ 35–40% dochodu netto.
  3. Zdecyduj: przejęcie długu czy sprzedaż z promesą wykreślenia hipoteki.
  4. Ustal w ugodzie terminy, podział rat do decyzji banku oraz plan awaryjny przy odmowie.
  5. Po decyzji podpisz aneks/akt, złóż wnioski do KW, zaktualizuj polisy i cesje.
Persona: „Chcę przejąć kredyt”

  • Sprawdź DTI i pobierz Raport BIK.
  • Zbierz dokumenty dochodowe i złóż wniosek o przejęcie długu.
  • W razie odmowy: nadpłata, wydłużenie okresu, współkredytobiorca.
Persona: „Chcę sprzedać mieszkanie”

  • Uzgodnij cenę minimalną i terminy.
  • Pobierz zaświadczenie o saldzie i promesę z banku.
  • Podpisz umowę przedwstępną, a przy akcie spłać saldo w pierwszej kolejności.

FAQ – najczęściej zadawane pytania

Co się stanie, jeśli mój były małżonek przestanie spłacać swoją część raty?

Bank dochodzi spłaty od Ciebie, bo odpowiadacie solidarnie. Twoje BIK również ucierpi. Zwrotu wpłat możesz dochodzić cywilnie.

Czy bank może odmówić przejęcia kredytu mimo dobrej pensji?

Tak. Ocena obejmuje stabilność dochodu, DTI, inne zobowiązania, historię BIK i zabezpieczenie.

Ile kosztuje aneks zwalniający z długu w banku?

Zazwyczaj od kilkuset do ok. 2000 zł, plus koszty notarialne i sądowe związane z KW.

Czy mogę zmusić byłego małżonka do sprzedaży mieszkania z kredytem?

Tak. W razie braku porozumienia złóż do sądu wniosek o zniesienie współwłasności; sąd może nakazać sprzedaż i podział środków po spłacie.

Czy sądowy podział majątku zwalnia mnie z długu wobec banku?

Nie. Orzeczenie reguluje własność między Wami, lecz wobec banku nadal jesteście dłużnikami solidarnymi do aneksu.

Jak długo trwa procedura od rozwodu do wykreślenia mnie z kredytu?

Zwykle 2–6 miesięcy: analiza banku 1–4 tygodni, wpisy w KW od kilku tygodni do kilku miesięcy.

Czy muszę spłacić byłego małżonka, jeśli przejmuję mieszkanie z kredytem?

Tak, jeśli wartość rynkowa przewyższa saldo kredytu. Spłata dotyczy udziału w „czystej” wartości, czyli nadwyżki wartości nad długiem.

Dalszy krok: jeśli zadajesz sobie pytanie „co z kredytem hipotecznym po rozwodzie”, zacznij od zaświadczenia o saldzie i wniosku o przejęcie długu albo przygotuj sprzedaż z promesą wykreślenia hipoteki.

Źródła

Autor: Jacek Grudniewski
Ekspert ds. produktów finansowych i pasjonat rynku nieruchomości

Data aktualizacji artykułu: 25 września 2025 r.

Kontakt przez LinkedIn:
https://www.linkedin.com/in/jacekgrudniewski/

Ten artykuł ma charakter informacyjny i nie stanowi porady finansowej ani prawnej. Treści nie obejmują każdej sytuacji. Decyzje konsultuj z licencjonowanym pośrednikiem kredytu hipotecznego lub ekspertem finansowym, na przykład Expander lub NOTUS. Część linków ma charakter partnerski, bez kosztu dla Ciebie. Ostateczne decyzje podejmujesz na własną odpowiedzialność.